تهاتر قراردادی چیست؟

آنچه در این مقاله مطالعه می کنید:

 

گاهی دو نفر همزمان هم بدهکار و هم طلبکار از یکدیگر هستند. در چنین شرایطی بدهی و طلب بر اساس قانون تهاتر برطرف می شود. انواع تهاتر عبارتند از تهاتر قهری، تهاتر ایقاعی، تهاتر قضایی و تهاتر قراردادی.

تهاتر قراردادی یا اختیاری در صورتی رخ می دهد که شرایط تهاتر قهری وجود نداشته باشد. در واقع زمانی که دو دین از جنس یکسان برخوردار نباشند و یا زمان و مکان پرداخت آن طرفین مشخص نباشد، تهاتر قراردادی روی می دهد. بنابراین طرفین تصمیم به توافق در رابطه با پرداخت دیون می گیرند. با املاک داران همراه شوید تا بیشتر بدانیم تهاتر قراردادی چیست؟

مفهوم تهاتر

لغت تهاتر به معنای مساوات، برابری و معامله پایاپای است. البته در اصطلاح حقوقی به معنای سقوط تعهدات طرفین معامله نسبت به یکدیگر بکار می رود. بنابراین بدهی و طلبی که طرفین معامله نسبت به یکدیگر دارند، با قانون تهاتر ساقط می شود. در صورتی که شرایط قانونی بین دو دین وجود داشته باشد، تهاتر خود به خود اتفاق می افتد. با این وجود، طرفین می توانند از تهاتر صرف نظر نمایند. بنابراین امکان انصراف قبل از قرار گرفتن دو دین مقابل یکدیگر و یا حتی بعد از ایجاد شرایط تهاتر وجود دارد.

تهاتر در واقع همان پرداخت طلب است. با وجود این قانون دیگر طرفین معامله نیازی به چندین بار پرداخت بدهی خود ندارند و در وقت و هزینه آن ها صرفه جویی می شود. بنابراین می توان گفت که تهاتر باعث می شود افراد با امنیت بیشتر و زمان کمتر به طلب خود برسند.

تهاتر قراردادی

مفهوم تهاتر ملک

منظور از تهاتر ملک به نوعی معاوضه در بازار املاک و مستغلات است. معمولا زمانی که افراد قصد فروش ملک خود و پیدا کردن ملک دیگری را دارند، از این روش تهاتر استفاده می کنند. در واقع به چنین معاملاتی که در آن وجه نقد رد و بدل نمی شود، تاخت زدن می گویند. از آنجایی که در سال های اخیر، قیمت ملک افزایش یافته و نقدینگی رو به کاهش رفته، تهاتر ملک یکی از پر طرفدار ترین شیوه های انجام معاملات ملکی به شمار می رود.

تهاتر قراردادی چیست؟

همانطور که از نامش پیداست، تهاتر قراردادی ریشه در اراده و توافق بین طرفین دارد. این نوع تهاتر نسبت به سایر انواع تهاتر شرایط ساده تری دارد. زمانی که طرفین معامله محدودیت هایی در زمان، مکان و چگونگی پرداختی دیون به یکدیگر دارند، تهاتر قراردادی چاره سازه خواهد بود. از آنجایی که این تهاتر به توافق بین طرفین بستگی دارد، تمامی مسئولیت و عواقب آن نیز بر عهده خود آن هاست.

تهاتر قراردادی معمولا به منظور تعیین شروط و توافق بین طرفین معامله انجام می شود. در واقع دو نفر که از یکدیگر طلب دارند، می توانند درباره شروط تهاتر در بین خود توافق کنند. از آنجایی که معمولا دیون از یک جنس نیستند، این نوع تهاتر کاربرد بیشتری دارد. در حقیقت این تهاتر قراردادی زمانی می تواند قابل اجرا باشد که هیچ مانعی برای تهاتر قهری یا قانونی وجود نداشته باشد. به طور مثال دین نباید غیر قابل تهاتر و یا در توقیف شخص ثالث باشد.

البته بهتر است قبل از بستن هر گونه قراردادی به یک سری نکات دقت کنید. به طور مثال مطمئن شوید که ارزش ملک یا مصالح ساختمانی ادعا شده توسط هر یک از طرفین معامله با قیمت بازار هماهنگ باشد. در واقع با خواندن قرارداد به صورت کامل از بوجود آمدن مشکلات در آینده جلوگیری کنید. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که ملک شما، کم تر از ارزش واقعی خود قیمت گذاری نشده باشد.

باید بدانید که منظور از تهاتر قراردادی این نیست که تهاتر بر اساس اراده طرفین حاصل می شود. بلکه در این نوع تهاتر، با عقد قرارداد شرایط دیون تعیین می گردد. در نتیجه بر طبق قرارداد، طرفین مدیون یکدیگر شده و بین آن ها تهاتر رخ می دهد. چنانچه طرفین معامله تصمیم به مطرح ساختن دعوای مطالبه وجه نقد را در دادگاه بگیرند، قاضی حکم صادر می کند. در این صورت دیگرتهاتر از نوع قضایی خواهد بود.

تهاتر قراردادی چیست

به عبارت دیگر، تهاتر قراردادی به همان معاوضه ملک با ملک، معاوضه ملک با مصالح ساختمانی، معاوضه ویلا با ماشین یا خانه با طلا گفته می شود. در این نوع بایستی یک سری قوانین نیز رعایت شود تا از بروز اختلافات آتی جلوگیری کند. در اینجا به توضیح تهاتر ملک با ملک و تهاتر ملک با مصالح ساختمانی می پردازیم:

تهاتر ملک با ملک

و اما تهاتر ملک با ملک به معنای معاوضه دو ملک است که بر اساس قوانین عقد معاوضه انجام می شود. البته چنانچه طرفین معامله، یکی از عوضین را مبیع و دیگری را ثمن بداند، قوانین عقد بیع اعمال می گردد. در واقع بر اساس قانون، معاوضه ملک به رد و بدل کردن دو ملک با یکدیگر به منظور رفع تعهدات است. ولی چنانچه یکی از طرفین، پول خود را طلب کند، معاوضه رخ نمی دهد و عقد بیع باید انجام شود.

تهاتر ملک با مصالح ساختمانی

در برخی موارد تهاتر ملک با مصالح ساختمانی نیز رخ می دهد. از مزایای این نوع تهاتر می توان به انجام معامله با سرعت بالا اشاره کرد. در حقیقت دیگر لزومی ندارد چندین ماه برای وصول طلب یا پرداخت بدهی خود صبر کنید. از آنجایی که در کشور ایران قیمت ها به صورت لحظه ای افزایش پیدا می کنند، با استفاده از تهاتر ریسک کاهش سرمایه را تجربه نخواهید کرد.

در واقع تهاتر املاک یکی از رایج ترین شیوه های معاملات ملکی در سال های اخیر به شمار می رود. معمولا برای املاک سازان این نوع تهاتر می تواند به صورت معاوضه یک واحد ساختمانی با مصالح ساختمانی صورت گیرد. اما در بیشتر موارد، این معامله به شکل تهاتر ملک با میلگرد انجام می شود.

جمع بندی

به طور کلی، تهاتر قراردادی به تهاتری گفته می شود که بر اساس توافق و اراده طرفین شکل می گیرد. در واقع هر گاه که شرایط تهاتر قهری وجود نداشته باشد، تهاتر قراردادی لازم الاجرا است. در این نوع تهاتر امکان معامله اجناس با نوع متفاوت و پرداخت آن در زمان و مکان غیر یکسان وجود دارد. در این مقاله به توضیح مفهوم کلی تهاتر و تهاتر قراردادی پرداختیم.